Terapia online to stosunkowo nowa forma terapii (ale pierwsze badania nad jej efektywnością były prowadzone już w 1998 roku (!), biorąc pod uwagę ten fakt, słowo „nowa” brzmi jakoś dziwnie 😉 ). Taka forma pracy z pacjentem zaczyna być praktykowana w naszym kraju – szczególnie teraz w tym wyjątkowo trudnym czasie. Dlatego warto dowiedzieć się więcej o tym sposobie pomocy.

Coraz więcej ludzi korzysta z usług przez Internet. Czy warto także w tym przypadku?

Zacznijmy od różnicy między konsultacją a psychoterapią.

Konsultacja psychologiczna to jedno/dwa spotkania. Służy głownie zdobyciu informacji i określeniu problemu. Psychoterapia to proces, cykl spotkań nastawionych na rozwiązanie trudności pacjenta. Ilość spotkań zależy od złożoności problemu.

Nie ma przeciwwskazań do konsultacji przez Internet, bo jest to przede wszystkim wymiana informacji. Ta forma jest tak samo skuteczna jak konsultacja tradycyjna. Analizując dotychczasowe badania zauważyłam, że pomoc tego typu najbardziej jest potrzebna w momencie pojawienia się szeroko rozumianego kryzysu.  Wiąże się on z potrzebą szybkiego wsparcia informacyjnego i emocjonalnego. Dlatego taka forma pomocy wydaje się być dobrym rozwiązaniem ze względu na łatwy dostęp.

W przypadku psychoterapii online sprawa nie jest tak prosta. Dlaczego?

Głównie zależy to od złożoności problemu z którym pacjent się zgłasza. Badania nad skutecznością terapii online były prowadzone w grupie pacjentów depresyjnych i lękowych, dowodząc jej skuteczności. To bardzo dobra wiadomość dla osób cierpiących na depresje lub zaburzenia lękowe :). Badacze poszli o krok dalej i sprawdzili jak wpływa połączenie terapii z różnymi programami i aplikacjami wspomagającymi proces leczenia. Te kombinacje także przynosiły pozytywne rezultaty. Poniżej przedstawiam kilka aplikacji, które możesz ściągnąć na telefon. W swojej podstawowej wersji aplikacje zazwyczaj są bezpłatne, rozszerzona wersja wymaga opłacenia.

Terapię poznawczo-behawioralną wspomaganą programami komputerowymi określa się – terapią CBT o niskiej częstotliwości, w praktyce oznacza to mniejszą ilość spotkań z terapeutą na rzecz pracy własnej pacjenta.

Najczęstszą obawą pacjentów przed terapią online jest lęk o relację. Badania Manchand i McLarena wskazują, że terapia online nie ma negatywnego wpływu na relację terapeutyczną. Oczywiście pierwszy kontakt bywa „dziwny”, dlatego daj sobie czas by przyzwyczaić się do nowej formy  🙂

Wszystkie badania, na które się powołuje były prowadzone w grupie osób z depresją lub zaburzeniami lękowymi.

Co jednak z osobami cierpiącymi na inne choroby psychiczne?

Niestety nie znalazłam badań potwierdzających skuteczność tej formy terapii w głębszych lub bardziej złożonych zaburzeniach (np.: zaburzenia osobowości, zaburzenia odżywiania, zaburzenia więzi). Czy to oznacza, że nie warto? W moim odczuciu – nie.

Obecnie większość osób z problemami emocjonalnymi zamknięta jest w domach. Jeśli czują potrzebę kontaktu z psychoterapeutą lepiej wybrać tę formę niż żadną. Analogicznie wygląda to w pozostałych relacjach. Nie mamy bezpośredniego kontaktu z rodziną/przyjacielem/partnerem i nie czekamy, aż wszystko się skończy, tylko dzwonimy do siebie, prowadzimy video rozmowy.

Dlatego jeśli potrzebujesz terapii, ale nie możesz wyjść z domu, skorzystaj z terapii online. To lepsze niż odwlekanie podjęcia leczenia lub robienie kilkumiesięcznej przerwy w rozpoczętym procesie.

Jak przygotować się do terapii online?

Żeby terapia online była jak najbardziej efektywna warto zadbać o kilka szczegółów:

• Sprawdź jakość połączenia internetowego
• Dowiedz się na jakim komunikatorze będziecie się spotykać i wyślij wcześniej wiadomość z informacją, że „Ty to Ty”  – w ten sposób nie będziecie tracić czasu na wzajemne szukanie się
• Sprawdź czy Twój mikrofon/kamerka działa poprawnie
• Wycisz telefon i powiadomienia na komputerze
• Znajdź ciche, spokojne miejsce
• Zorganizuj godzinę tylko dla siebie – to pozwoli Ci swobodnie poruszać trudne tematy i wyrażać emocje
• Jeśli nie masz przystosowanego komputera, mikrofonu – skorzystaj z komunikatoru w telefonie

Bibliografia:

• Wysocka-Pleczyk M. i Gulla B (2015) „Człowiek zalogowany”(książka dostępna online)
• Aouill B., Berndt J, Domińska K. (2007) Pomoc psychologiczna online w systemie opieki paliatywnej
• Aouill B. (2010) Poradnictwo i wsparcie psychologiczne online dla dzieci i młodzieży – ofiar przemocy
• Manchanda, M., & Mclaren P. (1998). Cognitive behaviour therapy via interactive video
• Popławska A., Lebiedź J., Bąbel P. (2015) Zanurzenie w rzeczywistość wirtualną jako metoda wspomagająca leczenie fobii (w przygotowaniu, w zamyśle Psychiatria Polska)
• Żołnowski M. (2014) Wspomaganie leczenia fobii zanurzeniem w rzeczywistość wirtualną. Praca dyplomowa magisterska WETI PG (opiekun J. Lebiedź)
• Żołnowski M., Lebiedź J. (2015) Wspomaganie leczenia fobii za pomocą zanurzenia w rzeczywistość wirtualną. Prototyp systemu. ICT Young 2014, Gdańsk
• Streslab.eu – na stronie są informacje dotyczące programu E-COMPARED badającego efektywność terapii CBT online w depresji